Każdy podmiot gospodarczy jest zobowiązany do regularnej inwentaryzacji środków trwałych. Jej zasady, tryb, częstotliwość i warunki zostały określone w ustawie o rachunkowości.
Na czym polega inwentaryzacja środków trwałych?
Inwentaryzacja środków trwałych polega na fizycznym przeliczeniu i kontroli stanu ilościowego wszystkich środków trwałych należących do przedsiębiorstwa przy jednoczesnej kontroli ich przydatności w dalszym prowadzeniu działalności gospodarczej. Mówiąc o przydatności chodzi przede wszystkim o ich stan techniczny.
Inwentaryzacja środków trwałych dotyczy więc maszyn i urządzeń, sprzętów biurowych, produktów finalnych produkowanych przez firmę, wszystkich zakupionych surowców oraz floty samochodowej. Na środki trwałe składają się też grunty oraz prawa do nieruchomości – tutaj inwentaryzacja odbywa się zgodnie ze specjalnym trybem.
Jaki jest cel inwentaryzacji?
Inwentaryzacja ma dwa główne cele: sprawdzenie aktualnego majątku firmy i jej zapasów oraz porównanie tego, co zostało ujawnione z tym co figuruje w ewidencji księgowej. Dzięki inwentaryzacji można dokonać korekty przychodów i wydatków oraz wzmocnić kontrolę wewnętrzną w firmie w obszarze księgowym, co jest szczególnie ważne w przedsiębiorstwach produkcyjnych.
Inwentaryzacja jest też niezwykle przydatna, gdyż pozwala wychwycić i ujawnić narzędzia czy maszyny niezdatne do dalszej eksploatacji, których naprawa staje się ekonomicznie nieuzasadniona.
Termin przeprowadzenia inwentaryzacji
Ustawa o rachunkowości nakłada na firmy rozliczające się za pomocą ksiąg handlowych obowiązek przeprowadzania inwentaryzacji środków trwałych na koniec roku obrotowego lub w dowolnym dniu raz na cztery lata. W większości przedsiębiorstw powszechną praktyką jest jednak inwentaryzacja na koniec roku obrotowego.
W ustawie jest również dodatkowy zapis dotyczący trybu przeprowadzania inwentaryzacji w przypadku zamknięcia działalności mówi on, że inwentaryzację należy wykonać zawsze w dzień zamknięcia działalności gospodarczej i od tej zasady nie ma żadnych odstępstw.